DE WADI
Ze zien eruit als met gras begroeide kuilen in de grond. Er kan niet in geparkeerd worden. Ook zijn het geen speeltuinen (al mag er wel in gespeeld worden). Maar wat is een wadi nu?
Wat is een wadi?
Een wadi is een laagte in de bodem waarin regenwater wordt verzameld en waar het kan infiltreren. Het ziet eruit als een verlaagde groenstrook. Vaak staat de wadi droog. Bij een flinke bui kan er kortstondig water in staan, waarna het regenwater snel de bodem in kan zakken.
Waar is een wadi voor?
De wadi draagt bij aan het vasthouden van regen-water op de plek waar het valt. Bij perioden van (langdurige) droogte, zoals die in de zomer van 2018, blijkt telkens weer hoe belangrijk het is om water vast te houden en hiermee het grondwater op peil te houden. In veel stedelijke gebieden wordt regenwater via regenpijpen en straatkolken afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi) door de gemengde riolering. In dit type riolering komen regenwater en afvalwater samen in één buis, waarin het vermengd raakt en in de rwzi weer wordt schoongemaakt. Dit is zonde, want regenwater is al relatief schoon!
Tegenwoordig wordt vaak regenwater gescheiden gehouden van afvalwater door middel van gescheiden riolering. Hierbij leidt één rioolbuis het afvalwater naar de rwzi, en één rioolbuis leidt het regenwater naar oppervlaktewater (een sloot, watergang, of vijver) of naar een wadi. In nieuwbouwwijken in gemeente Barneveld ligt gescheiden riolering. In de oudere wijken ligt vaak gemengde riolering. Bij werkzaamheden aan straten, of wanneer riolering aan vervanging toe is, wordt waar mogelijk gemengde riolering meteen vervangen voor gescheiden riolering.
Omdat de bebouwing in gemeente Barneveld toeneemt, groeit de druk op de capaciteit van het riool en van de rwzi. Steeds meer oppervlak wordt verhard, waardoor regenwater niet meer kan infiltreren en in het riool terecht komt. Ook neemt het aantal huishoudens en bedrijven toe, die ook afvalwater afvoeren op het riool. Rioolbuizen vervangen voor grotere rioolbuizen is mogelijk, maar kost ook veel geld. Bovendien wordt dan nog steeds veel schoon regenwater afgevoerd. Daarnaast heeft ook de rwzi een beperkte verwerkingscapaciteit, en werkt de zuivering beter als het aangevoerde water minder verdund is met regenwater.
Wadi’s dragen dus bij aan een natuurlijkere waterhuishouding door ervoor te zorgen dat regenwater blijft waar het valt, én aan een beter werkend afval-watersysteem door deze minder zwaar te belasten.
Hoe werkt een wadi?
Bij een regenbui stroomt water van daken, straten, pleinen, en parkeerplaatsen naar het laagste punt: de wadi. Soms is er een buis die het regenwater verzamelt en direct de wadi in brengt. De bovenste bodemlaag van een wadi bestaat uit teelaarde waarop gras groeit. Hieronder zit een laag die het regenwater goed doorlaat, zoals (matig grof) zand. Dan komt een laag waarin veel lege ruimte zit, zoals grof zand, lavastenen, of grind. Hier kan het regenwater langzaam aan de bodem en het grondwater afgegeven worden. Hieronder ligt vaak ook nog een drainage- of infiltratiebuis. Wanneer het hevig heeft geregend, kan overtollig regenwater wat minder snel infiltreert via deze buis naar oppervlakte-water of een hemelwaterriool overlopen. Soms wordt een zogenaamde slokop toegevoegd in een wadi. Dit is herkenbaar aan het rooster in het talud van de wadi, dat in verbinding staat met de drainage- of infiltratiebuis onder de wadi. Wanneer het water in een wadi steeds hoger komt te staan bij een extreme bui, kan zo het water overlopen – zoals bij een overloopgat in een wastafel.
Als een wadi droogstaat kan er in worden gespeeld. Wanneer er water in staat, is dit niet wenselijk. Omdat een wadi een laagte in de bodem is, stroomt er regenwate rnaar toe. Wanneer dit water straatvuil oppikt, kan dit afgezet worden op de bodem van de wadi. Daarom is het beter om niet in de plassen te spelen. Dat geldt ook voor regenplassen op straat, die afvalwater kunnen bevatten als het riool vol zit bij heftige regenval.
Een wadi is beloopbaar. Maar een wadi is niet zwaar belastbaar vanwege de bodemlagen en buizen eronder – daarom kan er niet in geparkeerd worden.
Wilt u uw woning van het riool afkoppelen zodat regenwater niet meer via het riool verdwijnt maar uw tuin in gaat? Als uw woning op gemengde riolering aangesloten is, komt u mogelijk in aanmerking voor de afkoppelsubsidie. Kijk voor meer informatie en de voorwaarden op de gemeentelijke website. Weet u niet zeker of u op gemengde riolering bent aangesloten? Vraag het na bij de gemeente via telefoonnummer 14 0342.