Hendrik Bouwheer (1842-1909) zou je de eerste gemeentearchivaris van Barneveld kunnen noemen. Hij had een grote belangstelling voor de geschiedenis van de streek. Als schaapherder in Stroe ontdekte hij prehistorische werktuigen en potten, die hij opgroef om te bewaren. Daarnaast las hij veel over de geschiedenis, schreef delen over uit verschillende historische werken en verzamelde hij verhalen uit de streek. In 1869 werd Hendrik Bouwheer aangesteld als gemeentebode van Barneveld.
De liefde voor de geschiedenis deelde hij met burgemeester Carel August Nairac (1815-1883). Samen gingen zij verder op zoek naar archeologische vondsten. Burgemeester Nairac schreef, mede aan de hand van de aantekeningen van Bouwheer, vier boeken over de geschiedenis van Barneveld. Deze zijn in 1974 gebundeld in een heruitgave, getiteld “Een historisch hoekje der Veluwe”. Met alle archeologische vondsten richtten zij een Oudheidkamer in het Raadhuis in. Dit is de basis voor het huidige Museum Nairac.
In 1879 kreeg Bouwheer een aanbod om bij het Rijksarchief in Arnhem te komen werken. Hij wees dit aanbod van de hand omdat zijn vrouw er niets voor voelde om in de stad te gaan wonen. Bouwheer deelde zijn beslissing schriftelijk aan Nairac mee: “Met mijne vrouw besloten de betrekking in Arnhem niet aan te nemen maar op nieuw en nog inniger dan te voren aan UE en het Barneveldsche gemeentehuis te verbinden”.
Alle gegevens en verhalen die Bouwheer verzamelde, zijn in het gemeentearchief ondergebracht in de Collectie Bouwheer. Zes meter archief, 48 archiefdozen, vol met aantekeningen, krantenknipsels, tekeningen en overgeschreven teksten. Deze collectie wordt nu gedigitaliseerd door een vrijwilliger bij het gemeente-archief. De stukken worden op hoge resolutie gescand en op via ons portaal www.archieval.nl zijn de stukken in te zien en direct te downloaden. Op moment van schrijven is ongeveer een kwart van de collectie digitaal beschikbaar. Maar hier wordt elke week aan gewerkt, dus de digitale beschikbaarheid vordert gestaag.
Digitaliseren op verzoek
Niet al het materiaal dat in beheer is bij het gemeentearchief is ook digitaal beschikbaar. Wanneer u archiefmateriaal digitaal wenst te ontvangen, kunt u dit aan ons doorgeven. Wij beoordelen uw aanvraag, niet alle stukken komen in aanmerking voor digitalisering.
Zo digitaliseren wij geen archiefmateriaal dat nog niet geïnventariseerd is en ook geen archiefstukken die te kwetsbaar zijn of niet openbaar zijn. Digitaliseren op verzoek geldt voor onze archiefstukken, niet voor boeken uit onze bibliotheek.
Aan deze service zijn geen kosten verbonden.
De straatnamencommissie
In Barneveld is in 2017 een straatnamencommissie ingesteld. De leden van deze commissie komen van verschillende afdelingen van de gemeente Barneveld en adviseren het College van Burgemeester en Wethouders over nieuwe straatnamen. Het College beslist uiteindelijk of ze meegaat in het advies van de straatnamencommissie.
In eerste instantie wordt gekeken naar de geschiedenis van het gebied om de straatnamen een historisch karakter te geven. Maar een gebied kan ook een thema meekrijgen, zoals de bloemenbuurt in Barneveld of de straten met kippenrassen in de wijk Veller.
Als het mogelijk is, vraagt de straatnamen-commissie hulp aan de inwoners van de gemeente Barneveld. Dat is bijvoorbeeld gebeurd bij de naamgeving van de rondweg om Voorthuizen. Samen met Plaatselijk Belang Voorthuizen heeft de gemeente gevraagd aan de inwoners om ideeën in te sturen. Daaruit zijn de namen Voortse Ring en Heuvelrandweg voortgekomen voor de oostelijke en noordelijke rondwegen. Ook de bruggen die over de rondweg moeten komen, hebben op deze manier de namen Viaduct Schaapsdrift en Overhorsterbrug gekregen.
Hebt u vragen of opmerkingen over straatnamen die aangenomen zijn? Of hebt u ideeën voor nieuwe straatnamen? U kunt de straatnamen-commissie bereiken via info@barneveld.nl.
Opmerkelijk
Tijdens een bezoek van basisschoolleerlingen aan het gemeentearchief viel iemand deze advertentie op in de allereerste Barneveldsche Courant van september 1871. Dit was een proefnummer, om te zien of de Barnevelders wel op een eigen krant zaten te wachten. Nu, bijna 150 jaar later, kunnen wij zeggen dat de missie van een groep vooraanstaande Barnevelders geslaagd is. De Barneveldse Krant bestaat nog steeds.
Of de vruchtendief gepakt is, kunnen wij niet met zekerheid zeggen.
Uit de Barneveldsche Courant van september 1871.
Uit de krant van 50 jaar geleden
Op 21 juli aanstaande is het 50 jaar geleden, dat een mens voor het eerst voet op de maan zette. Neil Armstrong en Buzz Aldrin waren samen met collega Michael Collins op 16 juli 1969 vertrokken vanaf Cape Kennedy in Florida aan boord van Apollo 11.
Uiteraard stond ook de Barneveldse Krant vol met de verhalen over de eerste maanlanding.
Uit de Barneveldse Courant van maandag 21 juli 1969.
Actueel: wolven in Nederland
Afgelopen weken in het nieuws: voor het eerst in 200 jaar wolvenwelpjes geboren in Nederland! Hendrik Bouwheer tekende het verhaal op van de laatste wolf in de gemeente Barneveld. Deze was door schaapherder Jan Reyersen doodgeschoten op het Kootwijkerzand. Vervolgens nam hij het dier op de schouders om als “zegeteeken” mee te nemen naar Putten, waar hij woonde. Dit gebeurde ergens tussen 1740 en 1745, dus zo’n 250 jaar geleden.
Aantekening van Hendrik Bouwheer over de laatste wolf in de gemeente Barneveld.